Obsessieve Compulsieve Stoornis ontsmetten

Obsessieve Compulsieve Stoornis (OCD)

Iedereen controleert wel eens extra of het gas uit is of ruimt kleding een keer heel netjes op. Misschien heb je wel de de hele dag éénzelfde liedje in je hoofd of mag je bijvoorbeeld alleen op de witte stoeptegels lopen. Pas als je uren bezig bent om je kleding op te vouwen of je tien keer gaat controleren of de deur wel goed dicht zit wordt het dwangmatig.

Heb ik een obsessieve compulsieve stoornis (OCD)?

Allemaal hebben we onze vaste gewoonten en routines waar geen duidelijke noodzaak voor bestaat. Je kunt bijvoorbeeld denken aan pas aan het werk kunnen gaan als je bureau netjes is opgeruimd of iets naars dat wordt gezegd “afkloppen” op hout. Deze voorbeelden kennen we allemaal wel en het is iets waar we geen last van hebben en wat gewoon een beetje bij ons hoort. Bij een obsessieve compulsieve stoornis (OCD) is het een ander verhaal: je leven wordt beheerst door dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies). Concrete voorbeelden hiervan zijn:

  • Smetvrees
    • Dwanggedachte: “ik ben besmet met een ernstige ziekte door contact met urine”
    • Dwanghandeling: vaak handen wassen, schoonmaken
  • Teldwang
    • Dwanggedachte: “alles moet precies zijn”
    • Dwanghandeling: alles recht zetten, tellen
  • Controle dwang
    • Dwanggedachte: “ik doe iets verkeerds of gevaarlijks” (bijv. gas open laten staan)
    • Dwanghandeling: herhaaldelijke controle
  •  
Ik heb altijd al de behoefte gehad om regels en procedures zeer strikt te volgen. Mijn perfectionisme en overmatig ordelijkheid zijn steeds meer toegenomen. Ik orden mijn kasten steeds opnieuw en kan het niet verdragen als iets niet op een plek ligt waar het hoort. Daarnaast leg ik mezelf steeds meer regels op, zo mag ik bijvoorbeeld alleen de lift nemen als ik veel spullen heb omdat ik mezelf anders te lui vind en het dan energieverspilling is. Ik kan mij dan ook ontzettend ergeren aan mensen die hier geen rekening mee houden. Mijn leven wordt gevormd door lijstjes en schema's van dingen die ik moet doen. Het maken van deze lijstjes neemt ontzettend veel tijd in beslag maar door de angst om de controle kwijt te raken is te groot en het idee om geen lijstjes te hebben geeft me ontzettend veel spanning.
Marieke
28 jaar

Hoe kom ik van mijn obsessieve compulsieve stoornis (OCD) af?

De combinatie van medicatie en cognitieve gedragstherapie (CGT) leidt tot de beste resultaten bij behandeling van OCD. Bij CGT wordt ten eerste gekeken naar je fouten in het denkproces, zoals fouten in de waarneming, verkeerde conclusies trekken, zwart/wit denken etc. Je wordt uitgedaagd om je ideeën in de praktijk op geloofwaardigheid/realiteit te onderzoeken (bijv. hoe realistisch is het dat je een ernstige ziekte krijgt door contact met urine). Het tweede element waar je aandacht aan besteedt tijdens CGT is responspreventie van het dwanggedrag (= het niet uitvoeren van de dwanghandelingen) en daarnaast exposure in vivo (= de angst opwekkende situatie “ondergaan”).